Klasztor Reformatów

Klasztor Reformatów - świątynia mocno związana z historią miasta - stoi w miejscu nazywanym dawniej Plebanią Górą, gdzie według podań założono osadę Wietrzna Góra. To właśnie z niej wziął swój początek Kazimierz Dolny.

Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny poświęcono w 1591 roku. Jego budowa była możliwa dzięki wymianie dóbr ziemskich, którą dokonali między sobą miejscowy proboszcz Mateusz Bech i Mikołaj Przybyła, który postanowił wznieść nową świątynię.

Początkowo była to wyłącznie mała kapliczka, co zmieniło się wkrótce po przybyciu do Kazimierza Dolnego Franciszkanów w I poł. XVII stulecia. Zakonnicy zabrali się za wznoszenie klasztoru i powiększenie sanktuarium, co ostateczne zakończyło się w 1668 roku.

W kościele zachowało się sporo elementów oryginalnego wystroju, m.in. żelazne drzwi z datą 1589r., zaprojektowany przez architekta Tomasza Hoffmana ołtarz główny z 1770r. z obrazem Zwiastowania NMP pochodzącym z przełomu XVI i XVII wieku (czczonym jako obdarzający licznymi łaskami) czy drewniana studnia w klasztornym ogrodzie.

Kościół przez lata rozbudowywano i przerabiano, a Reformaci brali aktywny udział w wydarzeniach, które silnie wpływały na historię miasta. Zakonnicy regularnie przyjmowali cenne wota i depozyty od mieszkańców, jednak w trakcie potopu szwedzkiego kościelną “skrytkę” splądrowano (zdradził murarz, który brał udział w jej powstawaniu). W efekcie Kazimierz Dolny stracił bogactwa o łącznej wartości ponad miliona ówczesnych złotych. To nie zniechęciło ludzi do przekazywania darów, a mnisi w 1794r. zdecydowali się wesprzeć całą zgromadzoną sumą powstanie kościuszkowskie. Pomoc udzielona powstańcom styczniowym zakończyła się dla zakonników wygnaniem z miasta w 1866r. Po kilkudziesięciu latach Franciszkanie powrócili do Kazimierza Dolnego, choć w trakcie II WŚ gestapo przeobraziło mury klasztoru w więzienie.

W 1956 roku w klasztorze otworzono muzeum, w którym wystawiane są rękopisy, starodruki, dzieła sztuki oraz relikty odnalezione w regionie.

Stylowy renesansowy kościół z 1591r. i siedziba zakonu. Zarówno zabytkowy klasztor, jak i rezydujący w nim mnisi, odegrali istotną rolę w dziejach Kazimierza Dolnego - m.in. w czasie potopu i powstaniu styczniowym. Od 1956r. działa tutaj klasztorne muzeum z dziełami sztuki sakralnej, cennymi dokumentami z przeszłości i prehistorycznymi reliktami.